Nieuws Duurzame werkgelegenheid op Schiphol belangrijkste focus

Francien David (links) en Paola Deplanu (rechts). Tekst: Lieneke Koornstra van Up in the Sky
Op Schiphol, dat evenals onder andere Hoofddorp en Nieuw-Vennep deel uitmaakt van de gemeente Haarlemmermeer, werken zo’n 74.000 mensen. Luchtvaart Community Schiphol (LCS) is expert op de arbeidsmarkt op Schiphol.
LCS is een stichting met Schiphol, KLM en het ROC van Amsterdam-Flevoland als funding partners. ‘Elke vijf jaar levert één van deze partners een directeur’, zegt Francien David, die van Schiphol kwam en het stokje sinds 1 juni heeft overgegeven aan Paola Deplanu, afkomstig van KLM. Francien vervulde de functie overigens bij uitzondering twee jaar langer, wat direct verband hield met de gevolgen van de coronacrisis. ‘Ik vind het heel gezond en normaal om vanuit inzetbaarheid en nieuw elan, na enkele jaren van werkplek te veranderen’, stelt ze. ‘Het is toch een kwestie van practice what you preach.’
Een bijzondere sector
‘Onze funding partners hebben commitment gegeven op onze missie, langs welke lijnen wij activiteiten doen. Maar op inhoud geven wij antwoord op hetgeen de arbeidsmarkt vraagt en welke ontwikkelingen wij zien’, verduidelijkt Francien. ‘Wij zijn een grote community van momenteel zo’n 75 bedrijven. Naast airlines zijn dat ook allerlei ondernemingen rond het kernproces van Schiphol, waaronder logistiek, beveiliging, catering, hospitality, retail, transport, techniek, vliegtuig- en bagageafhandeling en schoonmaak. Hoe de meningen over Schiphol ook verschillen, Schiphol is een heel bijzondere sector. Het is een stad op zich met een grote diversiteit aan bedrijven en functies, met een enorme onderlinge afhankelijkheid in een 24/7-dynamiek. Bovendien betreft het een sector die onder een vergrootglas ligt. Altijd. Verder is er de dynamiek rondom de arbeidsmarkt, de krapte en de war for talent.’ Paola vult aan door te attenderen op de brug van LCS naar het onderwijs. Kortom, LCS is een netwerkorganisatie waarbij het continu draait om verbinden, samenwerken, inspireren en innoveren. Of anders gezegd: samen mensen in beweging brengen.

In 2007 kwam LCS, nog onder de naam Luchtvaartcollege, van de grond met de intentie de arbeidsmarkt duurzaam te versterken in samenwerking met de bedrijven, het onderwijs en de overheid. Omdat het woord college aan een school doet denken terwijl het gaat om een netwerkorganisatie, een community, werd de naam in 2017 gewijzigd in wat het nu is. Teneinde samen te werken aan een duurzame arbeidsmarkt op Schiphol is de focus op drie pijlers gericht. ‘Met de eerste, onze arbeidsmarktexpertise aangaande Schiphol, gaat onze aandacht uit naar de ontwikkeling van de arbeidsmarktvisie luchtvaartsector, arbeidsmarktonderzoek en -analyse alsook naar het volgen van arbeidsmarkttrends en -ontwikkelingen’, licht Paola toe. ‘De tweede pijler, thema's, richt zich op programma's en projecten op het gebied van onderwijs, ontwikkeling, inzetbaarheid, instroom en inclusie. Om bedrijven te ondersteunen in het waarmaken van hun maatschappelijke ambitie, worden er bovendien samen met lokale en regionale overheden programma’s ontwikkeld en uitgevoerd voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. En de derde, community management, betreft het onderhouden en uitbouwen van onze community. Dit doen wij onder andere via de council van een aantal grote werkgevers, het HR Netwerk en on- en offline events.’
Werkgeluk vergroten
‘Wij willen het positieve geluid laten horen’, zegt Francien. ‘De arbeidsmarkt in Nederland is een grote uitdagingen dat is zeker ook elke dag voelbaar op Schiphol.
Samen met onze partners denken we erover na hoe het proces zo in te richten dat het misschien ook iets personeelsluwer is. Ik ben niet bang voor technologie. In tegendeel, ik ben ervan overtuigd dat die ons gaat helpen. Verder is het natuurlijk van belang mensen voor deze sector te behouden. Samen met werkgevers voeren we projecten uit waarin de vraag centraal staat hoe wij het werkgeluk van mensen kunnen vergroten.’ Paola brengt in dat goed werkgeverschap de spil van alles is wanneer het gaat over duurzaamheid en kwaliteit van het werk. ‘Natuurlijk ziet en erkent iedereen dat er sprake is van zwaar en intensief werk op Schiphol, bijvoorbeeld bij de afhandeling en de beveiliging’, zegt Paola. ‘Het hoort bij goed werkgeverschap om de mens centraal te stellen en te zorgen voor je personeel. Daarbij valt te denken aan het aanspreken van je medewerkers op hun verantwoordelijkheid voor zichzelf en dus ook voor hun eigen loopbaan. Er zijn echt heel veel mooie opvolgende functies voor onze sector te bedenken. Vaak weten mensen dat niet en dat kan evenzeer gelden voor wie al heel lang in onze sector werkt. Wij stimuleren sectorale mobiliteit.’

Sectorale aanpak
‘Diversiteit is hier op Schiphol maximaal’, zegt Francien. ‘Wij geloven in een inclusieve luchthaven: iedereen die wil en kan werken is welkom op Schiphol. Dat vraagt iets van werkgevers. Daar helpen we ze mee, onder meer door projecten met elkaar te doen waarbij ingegaan wordt op vragen als: hoe kan je op een andere manier talent selecteren, wat is nodig om mensen te faciliteren in hun loopbaan, kunnen we daarvoor iets sectoraals doen.’ Paola vult aan: ‘Niet alleen onze neutrale visie op de luchtvaartsector, ook onze sectorale aanpak maakt ons aantrekkelijk voor bedrijven. Werkgevers kijken primair vanuit hun eigen bedrijf, maar de uitdagingen spelen binnen de hele sector. Onze overtuiging is dat wij alleen door samenwerking en verbinding de uitdagingen op de arbeidsmarkt aankunnen. Dus met elkaar om de tafel gaan en samen sparren over vragen als: wat maakt ons beter, welke ontwikkelingen kunnen we dan zien.’
Een van de campussen
Voor een goed werkende arbeidsmarkt is de samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven cruciaal. Tijdens hun opleiding leren studenten via stages, challenges, onderzoeks- en afstudeeropdrachten de geleerde theorie toe te passen in de praktijk. Tegelijkertijd biedt dit bedrijven een mogelijkheid om vroegtijdig talent te scouten. ‘Het onderwijs kan ook een belangrijke rol spelen bij de duurzame inzetbaarheid van werkenden’, zegt Francien. ‘Voor henzelf is het ook van groot belang zich te blijven ontwikkelen om relevant te blijven in een snel veranderende arbeidsmarkt. Competentiegericht en skills based opleiden bewerkstelligt dat mensen precies die vaardigheden ontwikkelen die nodig zijn in hun vakgebied.’ Niet zonder enige trots voegt ze eraan toe: ‘Door de provincie Noord-Holland is de LCS inmiddels aangemerkt als een van de campussen in Noord-Holland.’
Een mooie plek
‘Wij zitten hier niet om de luchtvaart of om vluchten te verkopen’, vervolgt Francien. ‘Maar wel om te laten zien dat Schiphol, ondanks allerlei negatieve geluiden in de media, ook een mooie plek is om te werken, dat er heel veel plek is voor mensen en ook veel doorgroeimogelijkheden. Op het oriëntatieplatform Werk op Schiphol is dit ook goed te zien. Toch zijn er nog veel mensen die niet aan het werk zijn terwijl hier zoveel kansen liggen.’ Vol verve merkt Paola op: ‘Hier op Schiphol wordt keihard gewerkt aan allerlei innovaties vanuit techniek en de airlines. We zitten weliswaar nog midden in het straaltijdperk, wat het voor sommige mensen bezwaarlijk maakt om in deze industrie te stappen, maar juist hier kijken we ook heel erg naar voren. Hoe gaaf is het om als in techniek geïnteresseerde jongere, daarvan onderdeel uit te maken?’ De kersverse nieuwe LCS-directeur stelt dat het bij duurzaamheid en innovatie ook nog om andere zaken gaat dan een afscheid van het fossiele tijdperk: goed werkgeverschap, goede arbeidsvoorwaarden, concurrerende beloningen. ‘Duurzame werkgelegenheid op Schiphol is onze allerbelangrijkste focus’, zegt Francien. ‘Jongeren die negatief staan tegenover de luchtvaart komen hier sowieso niet. Maar wat we ook zien is dat heel veel mensen graag op Schiphol werken en vaak ook heel lang. Met elkaar maken ze iets, elke dag weer.’
Leuke functies
‘Wij zijn er echt voor de werkgevers’, voorkomt Paola een mogelijk misverstand. ‘Mensen die op zoek zijn naar een baan of willen veranderen van baan zijn dus bij ons aan het verkeerde adres. Wat wij wel doen is werkgevers en instanties als het UWV, het WerkgeversServicepunt WSP Groot-Amsterdam en het Regionaal Werkcentrum RWC Groot-Amsterdam bij elkaar brengen: zij zijn de partijen die kandidaten hebben die graag weer aan de slag willen en wij beschikken over een heel groot netwerk aan werkgevers. De banenmarkt die wij jaarlijks organiseren is hiervan een goed voorbeeld. Concurrerende bedrijven staan er gewoon naast elkaar. Werkzoekenden kunnen hier in gesprek gaan met werkgevers over de openstaande vacatures.’ Dit jaar kwamen stonden er opnieuw 50 werkgevers en kwamen er zo’n 1300 werkzoekenden op af. Met een tevreden lach merkt Francien op: ‘Tijdens zo’n banenmarkt is er alleen maar trots om te laten zien wat voor leuke functies Schiphol te bieden heeft.’

Wervingsevent
Een ander initiatief van LCS is het evenement Andersom Solliciteren, dat zij samen met het WSP, RWC en de gemeente Haarlemmermeer organiseerden. Francien: ‘Tijdens dit innovatieve wervingsevent namen de vijftien deelnemende werkgevers de rol van sollicitanten aan waarbij zij zichzelf moesten presenteren aan ruim 200 werkzoekenden.’ In een pitch van maximaal vijf minuten was het aan hen om uit te leggen waarom het aantrekkelijk is bij hen te werken. Na deze pitches verplaatsten de werkgevers zich naar hun eigen stands in een andere ruimte, waar werkzoekenden hen verder konden bevragen. Het unieke aspect van dit event was dat het niet aan de werkgevers maar aan de werkzoekenden was vragen te stellen. Na het bezoeken van de verschillende stands, konden zij aangeven bij welke drie werkgevers zij graag een vervolgafspraak wilden maken. Niet alleen vanwege de hoge opkomst ook omdat er voor alle werkgevers meerdere vervolggesprekken uit voortgekomen zijn, werd het event als zeer succesvol ervaren.
Investeren
Paola stipt nog een andere kwestie aan, namelijk de verschillende generaties op de werkvloer. ‘Dat roept vragen op bij de werkgevers. Daarom doen we innovatieve pilots waarbij we altijd inzetten op de sociale innovatiekant in plaats van op de harde. Dus: hoe werk je anders met elkaar, hoe verhoog je werkgeluk en inzetbaarheid. Bewust zijn van zowel de verschillen als de overeenkomsten en de sterke punten van elke generatie, is uiteraard belangrijk bij de omgang met verschillende leeftijdsgroepen op de werkvloer.’ Niet alleen de algemene kenmerken en communicatievoorkeuren kennen van de generaties waarmee je te maken hebt is van belang, evenzeer het vermijden van stereotypering. Jongere collega’s kunnen de oudere helpen met digitale vaardigheden, oudere werknemers kunnen hun kennis en ervaringen doorgeven aan de jongere zodat de kennis behouden blijft. Investeren in al het personeel door ontwikkelmogelijkheden aan te bieden maakt dat iedereen zich blijft ontwikkelen en zich gewaardeerd voelt. Dit zijn maar enkele voorbeelden van goed werkgeverschap. ‘De kracht zit in de samenwerking tussen de verschillende generaties en gebruik maken van elkaars talent’, zijn de beide dames overtuigd.

Een plek van kansen
‘We hebben het nog niet gehad over mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt gehad’, zegt Francien. ‘Bij LCS spreken we liever over het talent dat iedereen heeft. Laten we kijken naar de mogelijkheden in plaats van de onmogelijkheden. Inclusief werkgeverschap is één van de oplossingen om de arbeidsmarktkrapte het hoofd te bieden. Een kwestie van omdenken dus om Schiphol vooral ook een plek van kansen te laten zijn.’
Hoofdfoto en tekst: Lieneke Koornstra van Up in the Sky